Đồng thanh là gì? Cấu tạo và phân loại theo kích thước

Đồng thanh là một dạng hợp kim được tạo ra chủ yếu từ kim loại đồng

Trong ngành công nghiệp điện và cơ khí, đồng thanh là một loại vật liệu thường xuyên được nhắc đến nhờ vào tính ứng dụng cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về bản chất, đặc điểm và các ứng dụng cụ thể của loại hợp kim này. Bài viết dưới đây Công ty thua mua Phế Liệu Thành Long sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn.

Đồng thanh là gì?

Đồng thanh là một dạng hợp kim được tạo ra chủ yếu từ kim loại đồng, kết hợp cùng nhiều nguyên tố khác nhưng không bao gồm kẽm. Từ thời kỳ cổ đại, con người đã biết cách sử dụng loại vật liệu này để chế tạo ra những đồ dùng thiết yếu trong sinh hoạt. 

Nhiều cổ vật bằng đồng thanh có niên đại hơn 3.000 năm đã được tìm thấy, phản ánh vai trò quan trọng và sự trường tồn của chất liệu này qua nhiều thế kỷ.

Đồng thanh là một dạng hợp kim được tạo ra chủ yếu từ kim loại đồng
Đồng thanh là một dạng hợp kim được tạo ra chủ yếu từ kim loại đồng

Loại hợp kim này còn được gọi bằng những cái tên quen thuộc như đồng đỏ hay đồng điếu. Trong quá khứ, đồng thanh thường được sản xuất từ sự pha trộn giữa đồng và thiếc. Tuy nhiên, vì giá thành của thiếc khá cao, người ta đã thay thế bằng các kim loại khác như niken, chì hoặc sắt. Những phiên bản cải tiến này vừa đảm bảo tính năng sử dụng, vừa giúp giảm chi phí sản xuất cho nhiều ngành công nghiệp hiện đại.

Thành phần cấu tạo và cách hình thành đồng thanh

Đồng thanh là một loại hợp kim có lịch sử lâu đời và vẫn được ứng dụng rộng rãi trong đời sống hiện đại. Để hiểu rõ hơn về đặc tính và tính ứng dụng của loại vật liệu này, trước tiên chúng ta cần tìm hiểu chi tiết về thành phần cấu tạo và quá trình hình thành của đồng thanh:

  • Thành phần chính: Kim loại nền là đồng, chiếm tỷ lệ cao nhất trong hợp kim.
  • Nguyên tố kết hợp: Phổ biến nhất là thiếc; ngoài ra còn có thể kết hợp với chì, sắt, nhôm, niken, mangan hoặc silic.
  • Không chứa kẽm: Điểm đặc trưng của đồng thanh là không pha kẽm như đồng thau.
  • Tỷ lệ pha trộn: Tùy mục đích sử dụng, tỷ lệ giữa đồng và các nguyên tố phụ sẽ được điều chỉnh linh hoạt.

Các kim loại được nấu chảy và trộn đều ở nhiệt độ cao, sau đó đúc thành khuôn để tạo ra hợp kim có tính chất cơ học ổn định và ứng dụng phù hợp.

Thành phần cấu tạo và cách hình thành đồng thanh
Thành phần cấu tạo và cách hình thành đồng thanh

Xem thêm: Hợp kim đồng là gì? Các hợp kim của đồng và ứng dụng cụ thể

Ưu và nhược điểm khi sử dụng đồng thanh

Đồng thanh là một trong những hợp kim lâu đời, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ tính ổn định và hiệu quả trong sản xuất. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm mạnh, vật liệu này cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Dưới đây là ưu và nhược điểm khi sử dụng đồng thanh:

Ưu điểm khi sử dụng đồng thanh

Đồng thanh là hợp kim có lịch sử lâu đời và vẫn được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành nghề hiện nay. Nhờ vào đặc tính vật lý ổn định và khả năng thích ứng với môi trường khắc nghiệt, đồng thanh mang lại nhiều lợi ích thiết thực như:

  • Khả năng chống ăn mòn cao: Bền bỉ trong điều kiện ẩm ướt hoặc môi trường biển.
  • Dễ gia công tạo hình: Phù hợp cho việc đúc, rèn, cán hoặc cắt gọt.
  • Tính ứng dụng đa dạng: Dùng trong ngành điện, xây dựng, cơ khí, nghệ thuật.
  • Độ co ngót thấp: Hạn chế lỗi khi đúc khuôn sản phẩm.
  • Chịu lực và chịu nhiệt tốt: Phù hợp cho thiết bị làm việc trong môi trường khắc nghiệt.
Ưu điểm khi sử dụng đồng thanh
Ưu điểm khi sử dụng đồng thanh

Nhược điểm khi sử dụng đồng thanh

Mặc dù sở hữu nhiều lợi thế, đồng thanh vẫn tồn tại một số hạn chế cần lưu ý khi sử dụng. Tùy vào nhu cầu và điều kiện vận hành, người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng để khai thác hiệu quả nhất các đặc tính của vật liệu này:

  • Tính giòn tương đối: Dễ nứt khi chịu va đập mạnh hoặc rung lắc thường xuyên.
  • Dẫn điện và dẫn nhiệt kém hơn đồng nguyên chất.
  • Dễ bị oxy hóa: Bề mặt có thể xỉn màu nếu không được bảo quản kỹ.
  • Chi phí sản xuất cao: Một số loại hợp kim cần sử dụng nguyên liệu đắt tiền như niken, mangan.
  • Không phù hợp cho ứng dụng yêu cầu độ dẻo hoặc độ bền kéo cao.

Các loại phổ biến và kích cỡ tiêu chuẩn của đồng thanh

Đồng thanh là vật liệu kim loại được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là ngành điện. Tùy vào mục đích sử dụng, đồng thanh được sản xuất dưới nhiều dạng và kích thước khác nhau. Dưới đây là các loại đồng thanh phổ biến cùng kích cỡ tiêu chuẩn:

Đồng dải (đồng cuộn)

Đồng dải, hay còn được biết đến với tên gọi đồng cuộn, là loại vật liệu thường được dùng để dập các thanh cái nhỏ trong thiết bị điện như MCB và MCCB, đặc biệt khi dòng điện dưới 250A. Trước khi đưa vào gia công, cuộn đồng cần được nắn thẳng bằng máy chuyên dụng.

Ưu điểm của loại đồng này nằm ở sự gọn nhẹ và tiện lợi khi vận chuyển do được cuộn tròn. Tuy nhiên, điểm hạn chế là công đoạn làm thẳng thanh đồng khá mất thời gian.

Đồng dải (đồng cuộn)
Đồng dải (đồng cuộn)

Kích thước phổ biến của đồng dải:

Độ dày (mm)

Chiều rộng (mm)
2

10

2

12
2

15

3

12

3

15
3

20

3

25
3

30

3

40

Đồng thanh cái

Đồng thanh cái, còn gọi là thanh đồng cái, là loại vật liệu dạng thanh đặc hình chữ nhật được ứng dụng nhiều trong công nghiệp điện. Chúng thường được làm từ đồng đỏ hoặc hợp kim đồng chất lượng cao, có độ dẫn điện tốt và khả năng gia công linh hoạt. 

Những thanh đồng này được chế tạo thành các kích thước chuẩn để phục vụ cho lắp đặt trong tủ điện hay kết nối điện năng.

Đồng thanh cái
Đồng thanh cái

Bảng kích thước đồng thanh cái:

Độ dày (mm)

Chiều rộng (mm) Chiều dài (mm)
4 20

4000

4

25 4000
4 30

4000

4

40 4000
4 50

4000

5

15 4000

12

100

4000

Đồng tấm (dạng lá mỏng)

Đồng tấm được cán mỏng từ đồng thau và thường có dạng cuộn lớn, dễ bảo quản và vận chuyển. Loại đồng này được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực điện tử, chế tạo máy phát điện, các linh kiện công nghiệp và nhiều ứng dụng kỹ thuật khác. 

Đồng tấm cũng có thể được cắt theo kích cỡ cụ thể tùy theo yêu cầu sản xuất.

Thông số kích thước đồng tấm:

Độ dày (mm)

Chiều rộng (mm) Chiều dài (mm)
1.5 600

2000

2

400 2000
2 600

2000

3

600

2000

Đồng thanh tròn

Đồng thanh tròn là loại thanh có tiết diện hình tròn, được chế tạo từ đồng đỏ hoặc đồng thau, thường dùng trong hệ thống truyền tải điện. Loại này có độ bền cao, dẫn điện tốt và có thể sử dụng cho các kết cấu yêu cầu tính cơ khí ổn định.

Đồng thanh tròn
Đồng thanh tròn

Thông số kích thước thanh đồng tròn:

Đường kính (mm)

Chiều dài (mm)

1.5

2000
2

2000

3

2000

Các bước trong quá trình sản xuất đồng thanh

Để tạo ra các sản phẩm đồng thanh chất lượng cao, quy trình sản xuất phải tuân theo các bước kỹ thuật nghiêm ngặt từ nguyên liệu thô đến thành phẩm. Dưới đây là các công đoạn chính trong quy trình chế tạo đồng thanh được áp dụng phổ biến hiện nay:

  • Bước 1: Thu gom nguyên liệu phế liệu đồng
  • Bước 2: Làm sạch và nấu chảy
  • Bước 3: Pha hợp kim
  • Bước 4: Đúc phôi
  • Bước 5: Cán và gia công cơ học
  • Bước 6: Làm nguội và kiểm tra chất lượng

Xem thêm: Hướng dẫn 5 cách tái chế chai nhựa thành con vật cho bé

Đồng thanh không chỉ là vật liệu có giá trị lịch sử mà còn giữ vai trò thiết yếu trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại. Với đặc tính bền, dẫn điện tốt và dễ gia công, đồng thanh ngày càng được ưa chuộng. Nếu bạn cần thu mua hoặc tái chế đồng thanh, hãy liên hệ Công ty thu mua phế liệu Thành Long – đơn vị uy tín hàng đầu hiện nay.

Tác giả: Nguyễn Văn Kim

Nguyễn Văn Kim- CEO của Công Ty Thu Mua Phế Liệu Thành Long chuyên thu mua phế liệu.

Tác giả phụ trách chuyên môn viết bài chia sẻ kiến thức mang đến những thông tin hữu ích cho bạn đọc.